Artykuł partnera
Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego należy do najczęściej spotykanych chorób zwyrodnieniowych. W leczeniu schorzenia stosuje się przede wszystkim farmakoterapię oraz zabiegi rehabilitacyjne. Jak wygląda rehabilitacja kręgosłupa szyjnego?
Z badań epidemiologicznych wynika, że zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego dotyka 35% osób dorosłych, a u osób powyżej 45. roku życia odsetek ten znacznie wzrasta. U 5,6% badanych pacjentów dolegliwości były na tyle dokuczliwe, że spowodowały dłuższe przerwy w pracy. Zespoły bólowe: szyjny i szyjno-ramienny to schorzenia, za które w 90% odpowiedzialne są zmiany pourazowe w odcinku szyjnym kręgosłupa oraz zwyrodnienia krążka międzykręgowego. W przypadku zwyrodnienia jednego krążka mamy do czynienia z dyskopatią. Przy większych zmianach mówimy o spondylozie i spondyloartrozie [1].
Jak powstają zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego?
Kręgosłup szyjny składa się z siedmiu kręgów. Największym elementem każdego kręgu jest trzon, który wraz z położonym w tylnej części łukiem tworzy pełny pierścień. Bok i tył kręgu tworzą wyrostki kostne stanowiące punkt zaczepienia mięśni i więzadeł. Na wyrostkach bocznych znajdują się ponadto stawy międzywyrostkowe, które zapewniają kręgosłupowi odpowiednią ruchomość i biorą udział w przenoszeniu obciążeń. Pomiędzy kręgami mieszczą się krążki międzykręgowe, czyli dyski. Dyski z biegiem lat tracą wodę i stają się mniej elastyczne; ulegają spłaszczeniu. Jest to początek zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, które są naturalnym elementem procesu starzenia się organizmu.
Istnieją jednak czynniki, jak urazy kręgosłupa, narażanie go na długotrwałe pozostawanie w niefizjologicznej pozycji bądź nadmierne obciążanie danego odcinka, które przyspieszają degenerację krążków, a także stawów międzywyrostkowych, a następnie samych kręgów. Dolegliwości związane z pierwszym etapem choroby zwyrodnieniowej nie muszą być silne. Chory odczuwa niekiedy ból, nasilający się np. przy wyziębieniu czy przeciążeniu kręgosłupa. Może się ponadto skarżyć na nadmierne napięcie mięśniowe oraz ograniczoną ruchliwość odcinka szyjnego.
Objawy zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego
Konkretne objawy zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego zależą od umiejscowienia zmian. Zespół szyjny dotyczy górnej części kręgosłupa szyjnego. Ból obejmuje tu część karku i potylicy, a promieniuje ku płatowi czołowemu, tylnej części oczodołów oraz skroniom. Do innych objawów należą zawroty głowy, szum w uszach, zaburzenia snu. Ból obejmujący głównie kark i promieniujący w kierunku potylicy, barku, ramienia, niekiedy też górnej części klatki piersiowej, to z kolei objaw zespołu szyjno-ramiennego. Wśród innych symptomów tego schorzenia można wyróżnić ograniczenie zakresów ruchu kręgosłupa, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, bolesność uciskową, wyrównanie lordozy szyjnej [1].
Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego – leczenie
W zwyrodnieniu kręgów szyjnych stosuje się leczenie farmakologiczne, kołnierze ortopedyczne oraz rehabilitację. Gąbkowe kołnierze ortopedyczne zalecane są w przypadku zaostrzenia dolegliwości związanych z nadmiernym napięciem mięśniowym wywołującym przykurcz. Nie jest wskazane długotrwałe noszenie kołnierza – po upływie 4-6 tygodni mięśnie przykręgosłupowe ulegają już osłabieniu i rozpoczyna się proces ich zaniku.
Leczenie farmakologiczne zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego ma na celu zniwelowanie dolegliwości bólowych oraz stanów zapalnych. Stosowane są tu głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak diklofenak, ketoprofen, naproxen oraz paracetamol, jak również tramadol [1]. Ponadto lekarz może zalecić leki miorelaksacyjne, czyli zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych (tetrazepam, tolperizon).
Istotną rolę w rehabilitacji zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego odgrywa kinezyterapia, na którą składają się ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie przykręgosłupowe, polepszające zakres ruchomości kręgosłupa szyjnego i odciążające odcinek objęty zmianami. Pacjent powinien odbyć też zabiegi w ramach fizjoterapii. Mogą to być:
- leczenie ciepłem,
- diatermia krótkofalowa, czyli elektroterapia prądami impulsowymi małej i średniej mocy lub prądem stałym – zabiegi te mają działanie rozluźniające oraz przeciwbólowe,
- prądy diadynamiczne (prądy Bernarda), które pobudzają naturalne mechanizmy naprawcze organizmu, pomagają w wyeliminowaniu stanów zapalnych i obrzęków, poprawiają ukrwienie, działają przeciwbólowo i rozluźniająco,
- masaż leczniczy kręgosłupa, który rozluźnia oraz wzmacnia mięśnie,
- masaże wodne,
- terapia manualna.
Istotne jest, aby nawet po zakończeniu serii zabiegów rehabilitacyjnych pacjent kontynuował kinezyterapię we własnym zakresie. Rehabilitanci pokazują serie ćwiczeń, które należy wykonywać w domu. Tylko wówczas chory ma szansę na długotrwałą i wyraźną poprawę.
Więcej na temat przeczytasz na adamed.epxert
[1] Dobrogowski J., Dutka J., „Zespoły bólowe narządów ruchu”, https://esculap.com/publication/126456/zespoy-blowe-narzdu-ruchu, data dostępu: 22.04.2018