Zaburzenia jelitowe u dzieci

Artykuł sponsorowany

Jelita kojarzone głównie z procesami trawienia, odpowiadają również za odporność organizmu i dobre samopoczucie. Aż 70% limfocytów chroniących nas przed groźnymi patogenami znajduje się w jelitach. Te długie na 4-6 m poskręcane przewody dostarczają organizmowi wszystkich niezbędnych wartości odżywczych. Bo to właśnie w jelitach pożywienie zamieniane jest w cukry proste, aminokwasy i kwasy tłuszczowe i stąd trafia do wszystkich komórek ciała, odżywiając je.

Na różnych etapach rozwoju dzieci częściej niż dorośli doświadczają dyskomfortu ze strony układu pokarmowego. Niemowlaki, u których układ trawienny dopiero zaczyna się rozwijać, najczęściej cierpią na kolki i refluks, a starsze dzieci na przewlekłe lub nawracające bóle brzucha, wzdęcia, częste biegunki oraz zaparcia. Spowodowane jest to różnymi czynnikami (np. alergią lub nietolerancją na wybrane pokarmy, niedojrzałością układu pokarmowego), a odpowiednia dieta dostosowana do potrzeb malucha, może złagodzić uciążliwe zaburzenia jelitowe.

Czynnościowe zaburzenia jelitowe

W chorobach czynnościowych nie wykazuje się żadnych zmian anatomicznych w budowie organu, które mogłyby odpowiadać za pojawiające się dolegliwości. W badaniach nie występują odchylenia wskazujące na zaburzenia organiczne, a chorobę rozpoznaje się na podstawie dolegliwości zgłaszanych przez małego pacjenta. W każdym przypadku występujących u dziecka zaburzeń jelitowych warto zastosować odpowiednią dietę, która złagodzi objawy zgłaszanych przez malucha przypadłości.

Na podstawie rzymskich kryteriów wyróżnia się następujące czynnościowe choroby jelit:

• zespół jelita drażliwego
• wzdęcie czynnościowe
• zaparcie czynnościowe
• biegunka czynnościowa
• nieokreślone zaburzenia czynnościowe jelit

Zespół jelita drażliwego (IBS – Irritable Bowel Syndrome), inaczej też zespół jelita nadpobudliwego bywa trudny do zdiagnozowania u dzieci, ze względu na sposób komunikowania przez maluchy swoich dolegliwości. Choroba charakteryzuje się czynnościowymi zaburzeniami w funkcjonowaniu jelit. Przeprowadzane badania wykluczają choroby organiczne, a w przewodzie pokarmowym nie stwierdza się nieprawidłowości w jego budowie. Zespół jelita nadwrażliwego cechują: przewlekły lub nawracający ból brzucha ustępujący po wypróżnieniu, zaparcia oraz biegunki (mogą występować naprzemiennie), a także wzdęcia. IBS określa się mianem choroby psychosomatycznej, ponieważ jego objawy nasilają się pod wpływem dużego stresu i silnych przeżyć.

Za przyczynę choroby u dzieci uznaje się wciąż kształtujący się układ trawienny podatny na podrażnienia pod wpływem emocji. W przypadku IBS równie istotna, jak stabilna i spokojna sytuacja życiowa, jest odpowiednia dieta. Z jadłospisu dzieci z tendencją do wzdęć powinno wykluczyć się produkty wzdymające, natomiast u tych maluchów, u których często występują zaparcia, powinno wprowadzić się do diety produkty bogate w błonnik, duże ilości wody, wykluczyć warzywa i owoce wzdymające oraz tłuste przetwory mleczne. Zespół jelita drażliwego podejrzewa się wtedy, kiedy w ciągu ostatniego roku przez co najmniej 12 tygodni (niekoniecznie następujących po sobie) pojawiały się nieregularne wypróżnienia (np. więcej niż 3 wypróżnienia dziennie lub mniej niż 3 wypróżnienia tygodniowo) oraz dyskomfort spowodowany bólem brzucha. Więcej informacji o zaburzeniach jelitowych znajduje się pod adresem: https://www.nestlehealthscience.pl/zarzadzanie-zdrowie/zdrowie-dzieci/zaburzenia-zoladkowo-jelitowe .

Nieczynnościowe choroby jelit

Dokładna przyczyna nieswoistego zapalenia jelit – choroby Leśniewskiego-Crohna nie została jeszcze określona, a do czynników ją wywołujących zalicza się genetyczną podatność, specyficzną florę bakteryjną jelit oraz zaburzenia układu immunologicznego błony śluzowej przewodu pokarmowego. Choroba Crohna może obejmować jelito cienkie, grube, a nawet górny odcinek przewodu pokarmowego lub wyrostek robaczkowy (wyjątkowe przypadki). Przy zajęciu przez chorobę jelita cienkiego pojawia się zespół upośledzonego wchłaniania połączony z biegunkami, bólem brzucha, zmniejszonym łaknieniem oraz spadkiem masy ciała. Dziecko słabo się rozwija i nie rośnie, pojawiają się u niego niedobory żelaza, cynku, kwasu foliowego, witaminy B12. Chorobę diagnozuje się na podstawie badań laboratoryjnych krwi (duża liczba leukocytów, niedokrwistość, zmniejszone stężenie białek i albuminy w surowicy) oraz radiologicznych i endoskopowych. Schorzenie należy do przewlekłych, a leczenie choroby trwa całe życie.

Diagnostyka zaburzeń jelitowych u dzieci bywa utrudniona, bo maluch nie potrafi jeszcze jasno zdefiniować towarzyszących mu dolegliwości. Tylko skrupulatna obserwacja występujących ataków bólowych połączonych z biegunką, zaparciami i wzdęciami, może doprowadzić do odkrycia choroby. Bez względu jednak na rodzaj zaburzenia jelitowego, można je skutecznie łagodzić, wprowadzając dziecku odpowiednią dietę.