Zbadaj ten jeden marker, a będziesz wiedział czy grozi Ci zawał

Homocysteina – tak nazywa się aminokwas, którego podwyższony poziom we krwi jest najważniejszym markerem rozwoju wielu groźnych chorób, a także zawału. Niestety lekarze rzadko wypisują skierowanie na to badanie, więc warto zrobić je we własnym zakresie i dowiedzieć się czy jest się w grupie ryzyka.

Zagrożenia związane z homocysteiną

Homocysteina jest naturalnie występującym aminokwasem siarkowym, powstającym podczas metylacji. Jej podwyższony poziom, czyli hiperhomocysteinemia, jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju:

zakrzepicy żylnej, niedokrwienia mięśnia sercowego, zawału serca i udaru mózgu
miażdżycy
nadciśnienia tętniczego
chorób neurodegeneracyjnych (m.in. demencja, choroby Alzheimera oraz Parkinsona)
zagrożenia poronieniem
nowotworów (szczególnie raka jelita grubego)

Oprócz tego, zbyt wysoka homocysteina uszkadza naczynia i tętnice i hamuje procesy naprawcze naczyń. Dodatkowo, u kobiet ciężarnych, podwyższony poziom tego aminokwasu zwiększa ryzyko powstania nadciśnienia oraz wad cewy nerwowej płodu.

Przyczyny

Szacuje się, że co dziesiąty mieszkaniec Europy ma zbyt wysokie stężenie homocysteiny w osoczu krwi. Nie istnieje jedna konkretna przyczyna homocysteinemii. Czynnikami mogą być: niedobór kwasu foliowego oraz witamin: B6 i B12, zaburzenia metylacji, nadmiar białka zwierzęcego w diecie. Poza tymi konkretnymi wskazaniami, jak zwykle dużą rolę odgrywa nieodpowiednia dieta oraz styl życia. Podwyższona homocysteina występuje również u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, niedoczynnością tarczycy, cukrzycą typu 1 i 2, różnymi typami nowotworów, niedokrwistością złośliwą i schorzeniami wątroby.

Diagnostyka

Poziom homocysteiny określa się po pobraniu krwi, koniecznie na czczo. Lekarze sami z siebie bardzo rzadko wypisują skierowanie na ten parametr. Można zapytać lekarza o przepisanie takiego skierowania, a jeśli odmówi to lepiej zrobić badanie we własnym zakresie niż czekać na zawał lub udar. Koszt to ok. 75zł, a na wynik czeka się 2 dni robocze. Z racji tego, że homocysteina jest parametrem bardzo niestabilnym, najlepiej pobierać krew w punkcie przy laboratorium, aby uniknąć transportu i mogących z tego wyniknąć nieprawidłowości w wyniku. Laboratoryjne normy homocysteiny mieszczą się w przedziale 4-15 µmol/l. Jednak wynik nie powinien przekraczać 10 µmol/l, a niektóre źródła mówią nawet o 7 µmol/l. Wiadomym jest, że już stężenie 11-13 µmol/l może uszkodzić komórki śródbłonka naczyń. O pełnej hiperhomocysteinemii mówimy wtedy, gdy wartość wynosi 20 – 30 µmol/l.

Jak ją obniżyć

Jeśli wynik homocysteiny wyjdzie za wysoki, należy zadbać o suplementację kwasem foliowym (najlepiej zmetylowaną formą), witaminą B12, oraz B6. Oprócz tego konieczne jest wprowadzenie zmian do diety: unikanie alkoholu i kawy, picie zielonych koktajli (kilka przepisów w tym artykule), w niektórych przypadkach również ograniczenie białka zwierzęcego; a także zmian w stylu życia: rzucenie papierosów i regularny lekki wysiłek fizyczny.